"Pregordi Albion" - Iščezavanje imperije
Autor: Boban Filipović
petak 20.06.2014.
14:30
Izvor: Sportske.net
Nekada davno, prilagođavajući kinesku igru Cu-ći sebi, Englezi su izmislili najvažniju sporednu stvar na svetu i Engleska se stoga s punim pravom naziva "Kolevkom fudbala". Mnogi drugi narodi su rado prihvatili tu igru, usavršavali je i podigli na viši ni
Beta/AP Photo/Kirsty Wigglesworth
Povezane vesti
Da bi se došlo do suštine priče neophodno je razgraničiti dva pojma: engleski fudbal i englesku reprezentaciju. Prvom je osnovna karakteristika iskonska strast, a drugom gordost, koja je sama po sebi sladostrašće.
Za gordost u Brazilu nema mesta. Pogledi sa visine nisu dozvoljeni, osim onog monumentalnog okamenjenog Hrista Spasitelja koji gleda na Rio de Žaneiro. Engleska sa sobom nosi fudbalsku kulturu od koje teško da ima veće, iz koje se izordio i kult reprezentacije, oko koga se vije gnezdo zajedništva i identiteta.
Taj identitet je u krizi zbog nemogućnosti ostvarenja visoko postavljenih ciljeva, pod ogromnim je i konstantnim pritiskom sa mnogo strana, opterećen tradicijom imperijalizma da mora da bude Vladalac. Po svaku cenu. Po cenu da ne bira žrtve, sklon da čistu kritičku misao marginalizuje na uštb osećaja ushićenosti i slave, koja empirijski, po zakonima običajnog prava donosi besmrtnost. I povelju kao dokaz o istoj.
Mit o Vladaocu u fudbalskom smislu vuče korene iz jedine osvojene titule svetskog šampiona u istoriji, izvojevane na svom ostrvu, pod svojim pravilima, čija je ispravnost ozbiljno dovedena u pitanje zbog načina na koji se dospelo na "krov sveta". Kontroverzan gol Džefa Hursta u produžetku finalnog meča protiv Zapadne Nemačke na "Vembliju" 1966. godine će dok je sveta i veka pratiti večita sumnja i misterija 'Da li je lopta prešla gol liniju?'. Englezi su se trijumfalno popeli na pobeničko postolje u svom hramu fudbala, ali nikada više neće biti ni blizu njega.
Već na sledećem velikom takmičenju, na prvenstvu Evrope u Italiji , dve godine nakon 'odlaska u besmrtnost', svetski šampion je eliminisan pre borbe za naslov najboljeg na 'starom kontinentu' od zemlje koja više ne postoji, Jugoslavije. Dragan Džajić je u finišu tog polufinala, tog "varljivog leta'68" uleteo sa levog krila, matirao engleskog fudbalskog nacionalnog heroja Gordona Benksa i primorao "Gordi Albion" da aterira na zemlju. (Bilo je to vreme kada je domaći teren bio neosvojiva trvđava budući da su 'Azuri' u ponovljenom finalu onemogućili SFRJ da iz drugog pokušaja ovlada fudbalskom Evropom.)
Sledeći uspostavljeni kult Vladaoca, koji u međuvremenu od mita evoluira ka mitomaniji, engleska reprezentacija je sa dosta optimizma dolazila na velika takmičenja s namerom da povrati 'Sveti Gral' i ponovo zavlada svetom.
Ta nemoguća mislija bila je najbliža mogućem u Italiji '90, kada su, predvođeni Bobijem Robsonom, Englezi u polufinalu eliminisani na penale od, gle čuda, Zapadne Nemačke - kasnijeg i trostrukog svetskog šampiona predvođenog 'Kajzerom' Francom Bekenbauerom, čovekom koji je prvi podigao 'Boginju' kao kapiten i kao selektor jedne zemlje.
Šlepao se junački tada "Gordi Albion" kroz nokaut fazu golovima Dejvida Plata i Garija Linekera s kreča u produžecima prvo protiv Belgije, a onda i Kameruna sa Rožeom Milom, pošto su ranije u grupi savladali provinciju svog komonvelta Egipat, te odigrali po tvrd remi sa aktuelnim prvakom Evrope Holandijom i nikad motivisanijom Republikom Irskom.
U pomenutoj penal seriji, do koje je došlo posle rezultata 1:1 u 120 minuta, zakazali su Stjuart 'Psiho' Pirs i Kris Vodl.
Ceo svet je tada brujao o 'zadovoljenju pravde' zbog Vemblija '66 , istim onim žarom kao četiri godine ranije u Meksiku kada je 'Božija ruka' Dijega Armanda Maradone viđena kao revanš za imperijalizam engleskog političkog establišmenta usmerenog ka Foklandskim ostrvima koji je doveo do rata.
Nakon poraza od "Azura" u borbi za bronzu na Apeninima usledile su godine očaja, čija je kulminacija bila neodlazak na Mondijal u SAD, prvu državu nastalu iz otpora nekoliko prekomorskih kolonija prema engleskoj kruni. Sudbina je htela da se 'fudbalska bostonska čajanka' ne dogodi.
Englezi pokušavaju da reanimiraju svoju gordost na Evropskom prvesntvu '96 koje organizuju. Ponovo su se Nemci boljim izvođenjem penala u polufinalu isprečili da se domaćinu ukaže prilika za "posezanjem Ekskalibura iz kamena'. Garet Sautgejt je pao na ispitu iz viteštva i dobio glavnu ulogu u tragediji na fudbalskom "Kamelotu", Vembliju, gde će 'Elf' pobedom nad Češkom u finalu proslaviti svoj jedini trofej na velikim takmičenjima od ponovnog ujedinjenja Nemačke.
Neretko je penal-rulet bio povod za lamente nad nesrećnom sudbinom "Gordog Albiona" na velikim takmičenjima, ali ni krokodilske suze, ni upiranje prsta u krivce, kako sa svoje, tako sa protivničke strane, nisu doprineli opadajućoj, već rastućoj gradaciji gordosti, kao njegove suštine.
Čist nepriznat gol Frenka Lamparda na prošlom Mondijalu u Južnoj Africi u prvom meču nokaut faze, koji bi inače omogućio povratak u meč pri rezultatu 2:1 za Nemačku, bio je još jedan bumerang iz prošlosti, koji se iznenada pojavio sa onog finala na "Vembliju" iz '66 i razbio iluziju da su se Englezi oslobodili tog prokletstva, iz kojeg je mit o Vladaocu i nastao.
Englezi su u Brazilu strana tela. Supersila u pokušaju, koja gubi prva dva meča u grupi prvi put u istoriji i to od bivših šampiona, koji su to bili više puta od nje. U liku i delu trenutno najboljeg engleskog đaka Luisa Suareza oživeo je duh njegovih slavnih predaka koji su na prvom posleratnom Mondijalu, prvom održanom u najvećoj zemlji fudbala na svetu po drugi put Urugvaj doveli na krov sveta u čuvenom "Marakanacu" pre 94 godine.
Od četvorostrukih svetskih šampiona zavisi opstanak fudbalske samozvane imperije. "Tri lava" su teško ranjena, samo 'Mirakulo' može da spreči riku njihovog ropca.
Opstanak zavisi od iste one Italije, na koju se gleda gordim pogledom, iako nikad u "slavnoj" istoriji nije pobeđena na velikim takmičenjima, iako je "Hadrijanov zid" bilo nemoguće preskočiti, kao i glavom proći kroz isti.
Ono što je po vokaciji gordo nije sposobno da veruje u čuda, ali jeste da ih prigrli ukoliko se za to ukaže prilika. Svim svojim sladostrašćem.
Iako se čudo ne desi, gordost će da opstane i da bitiše hraneći se nekom tuđom, još većom nesrećom, kojih je uvek bilo, uvek ih ima i uvek će ih biti.
Za gordost u Brazilu nema mesta. Pogledi sa visine nisu dozvoljeni, osim onog monumentalnog okamenjenog Hrista Spasitelja koji gleda na Rio de Žaneiro. Engleska sa sobom nosi fudbalsku kulturu od koje teško da ima veće, iz koje se izordio i kult reprezentacije, oko koga se vije gnezdo zajedništva i identiteta.
Taj identitet je u krizi zbog nemogućnosti ostvarenja visoko postavljenih ciljeva, pod ogromnim je i konstantnim pritiskom sa mnogo strana, opterećen tradicijom imperijalizma da mora da bude Vladalac. Po svaku cenu. Po cenu da ne bira žrtve, sklon da čistu kritičku misao marginalizuje na uštb osećaja ushićenosti i slave, koja empirijski, po zakonima običajnog prava donosi besmrtnost. I povelju kao dokaz o istoj.
Mit o Vladaocu u fudbalskom smislu vuče korene iz jedine osvojene titule svetskog šampiona u istoriji, izvojevane na svom ostrvu, pod svojim pravilima, čija je ispravnost ozbiljno dovedena u pitanje zbog načina na koji se dospelo na "krov sveta". Kontroverzan gol Džefa Hursta u produžetku finalnog meča protiv Zapadne Nemačke na "Vembliju" 1966. godine će dok je sveta i veka pratiti večita sumnja i misterija 'Da li je lopta prešla gol liniju?'. Englezi su se trijumfalno popeli na pobeničko postolje u svom hramu fudbala, ali nikada više neće biti ni blizu njega.
Već na sledećem velikom takmičenju, na prvenstvu Evrope u Italiji , dve godine nakon 'odlaska u besmrtnost', svetski šampion je eliminisan pre borbe za naslov najboljeg na 'starom kontinentu' od zemlje koja više ne postoji, Jugoslavije. Dragan Džajić je u finišu tog polufinala, tog "varljivog leta'68" uleteo sa levog krila, matirao engleskog fudbalskog nacionalnog heroja Gordona Benksa i primorao "Gordi Albion" da aterira na zemlju. (Bilo je to vreme kada je domaći teren bio neosvojiva trvđava budući da su 'Azuri' u ponovljenom finalu onemogućili SFRJ da iz drugog pokušaja ovlada fudbalskom Evropom.)
Sledeći uspostavljeni kult Vladaoca, koji u međuvremenu od mita evoluira ka mitomaniji, engleska reprezentacija je sa dosta optimizma dolazila na velika takmičenja s namerom da povrati 'Sveti Gral' i ponovo zavlada svetom.
Ta nemoguća mislija bila je najbliža mogućem u Italiji '90, kada su, predvođeni Bobijem Robsonom, Englezi u polufinalu eliminisani na penale od, gle čuda, Zapadne Nemačke - kasnijeg i trostrukog svetskog šampiona predvođenog 'Kajzerom' Francom Bekenbauerom, čovekom koji je prvi podigao 'Boginju' kao kapiten i kao selektor jedne zemlje.
Šlepao se junački tada "Gordi Albion" kroz nokaut fazu golovima Dejvida Plata i Garija Linekera s kreča u produžecima prvo protiv Belgije, a onda i Kameruna sa Rožeom Milom, pošto su ranije u grupi savladali provinciju svog komonvelta Egipat, te odigrali po tvrd remi sa aktuelnim prvakom Evrope Holandijom i nikad motivisanijom Republikom Irskom.
U pomenutoj penal seriji, do koje je došlo posle rezultata 1:1 u 120 minuta, zakazali su Stjuart 'Psiho' Pirs i Kris Vodl.
Ceo svet je tada brujao o 'zadovoljenju pravde' zbog Vemblija '66 , istim onim žarom kao četiri godine ranije u Meksiku kada je 'Božija ruka' Dijega Armanda Maradone viđena kao revanš za imperijalizam engleskog političkog establišmenta usmerenog ka Foklandskim ostrvima koji je doveo do rata.
Nakon poraza od "Azura" u borbi za bronzu na Apeninima usledile su godine očaja, čija je kulminacija bila neodlazak na Mondijal u SAD, prvu državu nastalu iz otpora nekoliko prekomorskih kolonija prema engleskoj kruni. Sudbina je htela da se 'fudbalska bostonska čajanka' ne dogodi.
Englezi pokušavaju da reanimiraju svoju gordost na Evropskom prvesntvu '96 koje organizuju. Ponovo su se Nemci boljim izvođenjem penala u polufinalu isprečili da se domaćinu ukaže prilika za "posezanjem Ekskalibura iz kamena'. Garet Sautgejt je pao na ispitu iz viteštva i dobio glavnu ulogu u tragediji na fudbalskom "Kamelotu", Vembliju, gde će 'Elf' pobedom nad Češkom u finalu proslaviti svoj jedini trofej na velikim takmičenjima od ponovnog ujedinjenja Nemačke.
Neretko je penal-rulet bio povod za lamente nad nesrećnom sudbinom "Gordog Albiona" na velikim takmičenjima, ali ni krokodilske suze, ni upiranje prsta u krivce, kako sa svoje, tako sa protivničke strane, nisu doprineli opadajućoj, već rastućoj gradaciji gordosti, kao njegove suštine.
Čist nepriznat gol Frenka Lamparda na prošlom Mondijalu u Južnoj Africi u prvom meču nokaut faze, koji bi inače omogućio povratak u meč pri rezultatu 2:1 za Nemačku, bio je još jedan bumerang iz prošlosti, koji se iznenada pojavio sa onog finala na "Vembliju" iz '66 i razbio iluziju da su se Englezi oslobodili tog prokletstva, iz kojeg je mit o Vladaocu i nastao.
Englezi su u Brazilu strana tela. Supersila u pokušaju, koja gubi prva dva meča u grupi prvi put u istoriji i to od bivših šampiona, koji su to bili više puta od nje. U liku i delu trenutno najboljeg engleskog đaka Luisa Suareza oživeo je duh njegovih slavnih predaka koji su na prvom posleratnom Mondijalu, prvom održanom u najvećoj zemlji fudbala na svetu po drugi put Urugvaj doveli na krov sveta u čuvenom "Marakanacu" pre 94 godine.
Prvu presudu protiv "gordosti" Engleskoj je u Brazilu potpisao njen bivši, svojeglavi i nestašni đak Mario Baloteli, koji sada u delikatnoj situaciji prvazilazi sve svoje dosadašnje nestašluke i traži viteške počasti - poljubac od kraljice, ukoliko se četa Roja Hodžsona nekom čudom spase od prerane eliminacije. Fijsako je moguće izbeći samo u slučaju obe preostale pobede "Azura" nad Kostarikom i Urugvajem, uz "podrazumevani" ubedljiv trijumf nad do sada najvećim iznenađenjem Mondijala u poslednjem, trećem kolu grupne faze.
Od četvorostrukih svetskih šampiona zavisi opstanak fudbalske samozvane imperije. "Tri lava" su teško ranjena, samo 'Mirakulo' može da spreči riku njihovog ropca.
Opstanak zavisi od iste one Italije, na koju se gleda gordim pogledom, iako nikad u "slavnoj" istoriji nije pobeđena na velikim takmičenjima, iako je "Hadrijanov zid" bilo nemoguće preskočiti, kao i glavom proći kroz isti.
Ono što je po vokaciji gordo nije sposobno da veruje u čuda, ali jeste da ih prigrli ukoliko se za to ukaže prilika. Svim svojim sladostrašćem.
Iako se čudo ne desi, gordost će da opstane i da bitiše hraneći se nekom tuđom, još većom nesrećom, kojih je uvek bilo, uvek ih ima i uvek će ih biti.
Moj blog ima plave oči
0 Komentara